آذرتاش آذرنوش

آذرتاش آذرنوش در 1316 شمسی در قم زاده شد، اما در تهران زيست و همان‌جا تحصيلات دورهٔ ابتدايی را آغاز كرد. در نه سالگی همراه پدر كه رياست حسابداری راه آهن ايران، ناحيهٔ جنوب، را به‌عهده گرفته بود به اهواز رفت و تا سال 1329 كه دورهٔ ابتدايی را به پايان رسانيد در آن شهر زيست. دورهٔ متوسطه را در تهران و در دبيرستان رازی آغاز كرد. در سال 1335 برای آن‌كه بتواند در رشتهٔ ادبی ادامه تحصيل دهد، به دبيرستان دارالفنون انتقال يافت. در سال 1336 در رشتهٔ ادبيات عرب كه به‌تازگی در دانشكدهٔ معقول و منقول دانشگاه تهران تشكيل شده بود نام‌نويسی كرد. در پايان سال تحصيلی 36-37 در مسابقه‌ای كه دانشكدهٔ معقول برای تخصيص بورس تحصيلی دولت عراق به دو دانشجوي ايرانی برگزار كرده بود شركت جست و بی‌درنگ به آن كشور سفر كرد و در دانشكدهٔ ادبيات، رشتهٔ ادبيات عرب نام نوشت . دو سال بعد، انقلاب عراق و پريشانی احوال، ادامهٔ تحصيل را برای او غيرممكن ساخت و او ناچار به تهران بازگشت و در سال 1339 از دانشكدهٔ معقول فارغ‌التحصيل شد. چون در آن هنگام برای ادامه تحصيل در رشتهٔ ادبيات عرب در ايران جایی نبود، او عازم كشور فرانسه شد. از آن‌جا كه دو زبان عربی و فرانسه را در حد معقول آموخته بود، به آسانی توانست دورهٔ دكتری را بگذراند و از نخستين رسالهٔ دكتری خود كه «تحقيق و ترجمهٔ بخشی از كتاب طبقات الشعرای ابن معتز» بود دفاع كند. اما چون هنوز خود را نيازمند دانش بيشتری می‌ديد، دوباره در رشتهٔ ادبيات عرب برای نگاشتن رسالهٔ ديگری نام‌نويسی كرد و چون پيش از آن دورهٔ كتابداری را نيز گذرانده بود، در كتابخانه ملی پاريس، بخش عربی، به‌ كار نيز مشغول شد. اين شغل به او اجازه داد كه به وجود دو نسخه از كتاب خريده القصر عمادالدين اصفهانی، بخش مغرب و اندلس، پی‌ببرد و به راهنمايی شارل پلا به عنوان رسالهٔ دومين دكترا، به تصحيح آن اقدام نمايد. اين كتاب در سال 1972 در تونس به چاپ رسيد. او پس از حصول بر دومين دكترای خود به ايران بازگشت و پس از چند ماه كار در «بنياد فرهنگ ايران» و پژوهش در باب واژه‌های فارسی معرب، در دانشكدهٔ خود، معقول و منقول كه آن هنگام به «الهيات و معارف اسلامي» تغيير نام داده بود، استخدام شد (سال 1346). او هيچ‌گاه از كاری كه دربارهٔ معربات آغاز كرده بود چشم نپوشيد. اما ملاحظه می‌كرد كه اين گونه پژوهش، به دانش زبان‌شناسی و زبان‌های كهن سامی به‌ويژه زبان آرامی نياز دارد. از اين رو در سال 1356 از معاونت دانشكده استعفا داد و به كشور انگلستان شتافت تا در دانشگاه كمبريج به تحقيق و آموختن زبان آرامی بپردازد. از سال 1364 مديريت بخش ادبيات عرب را در مركز دائره‌المعارف بزرگ اسلامی بر عهده دارد. نشر نی از آذرنوش دو کتاب منتشر کرده است: • فرهنگ معاصر عربی ـ فارسی (برگزیدهٔ نوزدهمین دورهٔ کتاب سال جمهوری اسلامی ایران) • چالش میان فارسی و عربی (برگزیدهٔ شانزدهمین دورهٔ کتاب سال دانشگاهی؛ تقدیر شده از سوی بیست و پنجمین دورهٔ کتاب سال جمهوری اسلامی ایران) منبع: سایت شخصی آذرتاش آذرنوش