ایران و خلیج فارس، که نخستینبار در سال 1998 در انگلستان منتشر شد، به تعبیری مهمترین اثر جان ف. ستاندیش است که خود قبل از انتشار آن وفات یافت. ستاندیش از اعضای انجمن سلطنتی جغرافیایی بریتانیا و از متخصصان مسائل ایران و خلیج فارس بهشمار میرفت. کتاب حاضر جنبههای تاریخی، جغرافیایی، و فرهنگی ایران را از قدیمترین ایام مورد بحث قرار داده و با نزدیک ساختن این سه رشتهٔ بحث به یکدیگر، با تفصیل بیشتری به مسائل مربوط به قرون هجدهم و نوزدهم، و سرانجام قرن بیستم میپردازد، و مسائل مرتبط با سیاست بریتانیا در خلیج فارس، و دعاوی متقابل ایران و بریتانیا را در آن آبراههٔ مهم بینالمللی، عمدتاً با استناد به مأخذ رسمی بریتانیایی بررسی میکند. اهمیت این کتاب در شرح دعاوی بریتانیا و نقطهنظرات آن دولت در مورد مسائل مورد اختلاف با ایران در این منطقه است، و از این نظر، و نیز آشنایی با پیشزمینههای سیاستهای استعماری بریتانیا در این منطقه کتابی روشنگر و مفید است.