نیکلای گوگول

نیکلای واسیلیویچ گوگول در یکم آوریل سال ۱۸۰۹ در سوروچنسی از ولایت پولتاوا روسیه به دنیا آمد. استعدادهای گوگول در دبیرستان شکوفا شد و همین جا بود که نخستین بار دست به کار نوشتن شد. پس از آن‌که سال‌ها رؤیای دیدار پوشکین را در سر داشت سرانجام در سال ۱۸۳۰ با وی ملاقات کرد و کم‌کم به محافل ادبی راه پیدا کرد. در سال ۱۸۳۵ چهار عنوان کتاب از گوگول منتشر شد و در همان سال‌ها بود که او را به‌عنوان هشیارترین و ماهرترین قصه‌نویس روسیه می‌خواندند. او در سال ۱۸۳۶ روسیه را ترک کرد و تا سال ۱۸۴۸ در رم زیست و طی این سال‌ها رمانی بزرگ به نام نفوس مرده را نوشت. انتشار این اثر اوج فعالیت گوگول بود و با استقبالی همگانی مواجه شد. پس از این دوران گوگول دچار وسوا‌س‌های مذهبی شد و نارضایتی‌اش از خویشتن شدت یافت و به نوشتن عقایدش به شکل نصیحت و موعظه پرداخت و برخلاف انتظار گوگول نه‌تنها استقبالی از آن نشد بلکه حتی پرشورترین طرفدارانش به دلیل عقاید سست و پشتیبانی‌اش از حکومت به وی تاختند. زمانی بعد به روسیه بازگشت و مجدداً دست به کار تکمیل رمان نفوس مرده شد اما در حالتی از بحران روانی چند روز پیش از مرگش تمام نسخه‌های دست‌نویس آن را سوزاند و سرانجام در چهارم مارس سال ۱۸۵۲ درگذشت.
مجموعه داستان «یادداشت‌های یک دیوانه» در سال ۱۸۴۲ منتشر شد و استقبال گرم خوانندگان و منتقدان ادبی را همراه داشت و او را در مقام قصه‌نویس تثبیت کرد. نشر نی این کتاب را با ترجمه‌ی خشایار دیهیمی منتشر کرده است.