آنتونیو بوئرو بایخو

آنتونیو بوئرو بایِخو (Antonio Buero Vallejo) نمایشنامهنویس اسپانیایی در ۲۹ سپتامبر ۱۹۱۶ در گوآدالاخارا به دنیا میآید. در سنین جوانی به مادرید مهاجرت میکند و به تحصیل رشتهی نقاشی در دانشگاه هنرهای زیبای سنفرناندو میپردازد. اما پس از سه سال از تحصیل انصراف میدهد و همزمان با جنگ داخلی برای امداد پزشکی به ارتش جمهوریخواه میپیوندد. پدرش همان سال، احتمالاً در پاراکوئهیوس، تیرباران میشود. آنتونیوی جوان در سال ۱۹۳۹ به اتهام “تبانی در شورش” به مرگ محکوم میگردد، اما با تخفیف مجازات به زندان میافتد و در آنجا با شاعر بزرگ اسپانیا میگل اِرناندث دوستیِ صمیمانهای برقرار میکند.
بایخو پس از آزادی از زندان به نویسندگی روی میآورد و نمایشنامهی «داستان یک پلکان» را مینویسد. این اثر که اسپانیای پس از جنگ را به تصویر میکشد، جایزهی لوپه دُوِگا را برای خالق خود به همراه میآورد و وی را به عنوان یک نویسندهی برجسته مطرح میکند. در حالی که سایر نویسندگان برای گریز از سانسور کشور را ترک کردهاند، بوئرو بایِخو در اسپانیا میماند و با توسل به سمبولیسم، دیکتاتوریِ فرانکو را مورد انتقاد قرار میدهد. در سال ۱۹۷۱ به عضویت فرهنگستان سلطنتی زبان درمیآید و در تمام این سالها جوایز بسیاری را به خاطر آثار و فعالیتهایش کسب میکند. منتقدان غالباً آثار نمایشی او را به سه دسته تقسیم کردهاند:
• تئاتر سمبولیست: «در تاریکی سوزان»، «نساجهی رویاها»، و «ایرِنه، یا گنج»
• نقد اجتماعی: «داستان یک پلکان»، «کارتهای پشت و رو»، و «پنجره زیرزمین»
• درامهای تاریخی: «رویابینی برای یک جامعه»، «ندیمهها»، «کنسرت سن اُبیدیو»، و «رویای منطق»
آنتونیو بوئرو بایخو در نیمهشب ۲۸ آوریل سال ۲۰۰۰ بر اثر سکتهی مغری در مادرید درگذشت.